Tommaso Campanella, De sensu rerum, p. 122
non est motus sed regressus, et fuga ad locum suum; ubi deinde
perpetuo
movetur. Sicut nec terrae motus deorsum motus est vere, sed
regressus
ad suam universitatem, ubi perpetuo quiescit. At dato altero
Elemento immobili,
sicut terra, oportet alterum dari mobile, ut ipse
ratiocinatur, qui est ignis: ergo
non violenter in gyrum fertur ignis a
coelo raptus, ut putant, sed naturaliter a se,
sicut terra quiescit a se.
Alexander sphaeris Angelos
alligandos existimat, ut dent regulam ac
perpetuitatem motui: Et quidem respondeo,
potius tribuendam illis
esse naturam talem, quae semper moveatur, regulamque servari
a carentia
interturbationis externae. Qua de re Planetae non tantam
servant
regulam inimicae gratia terrae. Id autem perpetuum est, quod
internum
est, nativumque, non deforis: Quod recte alij considerantes,
Angelos
sphaerarum animas esse dicunt. Quod nihil naturae obstat positioni.
Nam et homo non
modo spiritum igneum a coelo habet, sed
etiam animam a Deo: Quare possibile assero;
sed stellas non autem
sphaeras animari ab assistentibus Angelis, ut moderatores
motuum potius,
quam ut motores. Demonstravi enim coelum esse unum, veluti
D.I. Chrysostomo et Theodoreto videtur, at
diversas regiones, coelos
in sacris eloquiis nominari. Hebraea enim lingua caret
huius nominis
singulari numero; stellasque a se ipsis moveri, et non a
sphaeris
ostendi. Alioquin ipsarum obliquatio ascensus, descensus, tarditas
et
celeritas, sphaeris turbationem afferrent; multo autem maiorem si
verum est
quod aiunt, eundem Planetam deferri nunc ab hac, mox ab
illa sphaera; ergo et
alteram lassari alteramque intelligentiam opem
ferre; vel illam respuere
perfectionem propriam quam habet in movendo,
ac deinde resumere. Itidem movere eas
contra Deum ab occasu
in ortum, dum a Deo vi rapiuntur ab ortu in occasum; et
movere,
ut imitentur Deum; quamvis faciant ac velint contra Deum, movendo
in
contrariam partem: Sed plura dicendi hic locus non est.
Caput IV.
De stellarum sensu, et Accolis earum, et
cur
celantur nobis.
~ Non inepte existimandum videtur, stellas mutuo
significare
proprias alteram alteri conceptiones, dum lucem quaeque
suam in
alteram transfundunt. Lux enim simplicissima est,
omnia apta passione affici.
Ipsarumque sensum voluptuosum
esse, non dolorificum, quod contrarias non habeat
qualitates, sed plus